تاریخچه‌ی آرماتور در استاپ موشن

آخرین ویرایش: 8 تیر 1403

آرماتور کینگ کنگ

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که اولین سازنده‌ی آرماتور استاپ موشن چه کسی بود؟ یا اولین آرماتور در چه زمانی بوجود آمد؟ و اولین استاپ موشنی که با کمک آرماتور تولید شد چه نام داشت یا چگونه تولید شد؟

در این مقاله قصد داریم تا با نگاهی دقیق‌تر به تاریخچه‌ی آرماتور به پاسخ تمامی این سوالات بپردازیم

ظهور آرماتور:

همانطور که در مقاله «انواع آرماتور» توضیح داده شد؛ آرماتورها انواع متفاوتی دارند و از دیرباز در صنایع ساختمانی، هنری، مجسمه‌سازی، عروسک‌سازی و .. کاربرد داشته‌اند، اما ظهور اولین آرماتورهای مفصل‌دار برمیگردد به اوایل قرن 19 همزمان با دوران سینمای صامت:


ویلیس اوبراین؛ پدر استاپ موشن جهان و اولین آرماتور در دنیا


ویلیس اوبراین و در حال ساخت پاپت دایناسور

ویلیس اوبراین(Willis H. O'Brien) که به عنوان پدر استاپ موشن جهان نیز شناخته میشود، اولین نفری بود که شروع به ساخت عروسکهای متحرک و تولید آثار استاپ موشنی کرد

(البته پیش از او نیز از تکنیک استاپ موشن استفاده میشده اما شهرت اوبراین بیشتر به‌خاطر نوآوری‌هایش در این صنعت و خلق کارکترهای فوق‌العاده‌ طبیعی و باورپذیر اوست)
اوبراین که از کودکی علاقه خاصی به موجودات ماقبل تاریخ داشت، پس از تحصیل در رشته مجسمه سازی شروع به ساخت مدلهای دایناسوری و ثبت حرکات آنها به صورت عکاسی فریم-فریم کرد، اما به دلیل مشکلات زیادی که همواره با آنها مواجه بود (مشکلاتی از قبیل: غیرطبیعی بودن حرکات، کم بودن عمر مصرف مدلها و.. ) هیچگاه موفق به تولید آثار بلند نمی‌شد، به همین جهت زمانی که کارگردان مشهور جناب آقای «هری او. هویت» (Harry O. Hoyt) برای ساخت جلوه‌های ویژه و موجودات تخیلی فیلم  لایواکشن «جهان گمشده» (the lost world-1925) از او کمک خواست، اوبراین تصمیم به طراحی و توسعه نسل جدیدی از پاپتهای استاپ‌موشنی گرفت، که شباهت زیادی به پاپتهای حرفه‌ای امروزی دارد. در زیر میتوانید اولین فیلم ویلیس که اولین استاپموشن جهان نیز به شمار میرود یعنی(دایناسور و حلقه گمشده 1915) را مشاهده کنید

اولین فیلم ویلیس ابراین (دایناسور و حلقه گمشده 1915)


اوبراین با استخدام تیمی از مدلسازها، به مدت 2سال روی توسعه‌ی شخصیتهای مربوط به این فیلم کار کرد و با مطالعه روی آناتومی موجودات زنده، برای اولین بار آرماتورهای فلزی گوی و کاسه را طراحی کرد و از آنها به عنوان اسکلت داخلی عروسکهایش استفاده کرد. اوبرین همچنین اولین نفری بود که از مواد پلاستیکی برای ساختن کارکترهای خود استفاده کرد، در نتیجه موفق شد در کنار ایجاد حرکاتی نرم و باورپذیر پاپتهایی با دوام بالا درست کند که برای فیلمبرداری های طولانی مناسب باشد.

و اینگونه شد که اوبراین در سال 1925 اولین استاپ موشن بلند جهان را به نام خود ثبت کرد که متاسفانه عکسهای زیادی از ساختار داخلی عروسکها در دسترس نیست


در عکس زیر میتوانید ویلیس جوان را درحال کار برروی یکی از دایناسورهای جهان گمشده مشاهده کنید

اوبراین در کنار یکی از دایناسورهای فیلم جهان گمشده 1925

محبوبیت اوبراین و کارکترهایش در این اثر به حدی زیاد شد که منجر به ادامه‌ی استفاده و توسعه‌ی آرماتورهای مفصل دار و ساخت اثر به یادماندنی دیگری به نام «کینگ کنگ» (King Kong-1933) شد. که باعث جذب جوانان زیادی از جمله ری هری‌هاوزن مشهور، به این رشته شد.


عکس و ابعاد آرماتور سوکت اند بال کینگ کنگ در فیلم کینگ کنگ

آرماتور سوکت اند بال کینگ کنگ

بخشی از فیلم کینگ کنگ

بخشی از فیلم کینگ کنگ


یرژی ترونکا؛ والت دیزنی اروپای شرقی


یکی دیگر از نامهایی که برای تهیه این مقاله توجهم را به خودش جلب کرد ، آقای "یرژی ترونکا" (Jiří Trnka) بود که به عنوان اولین مخترع آرماتورهای بال اند سوکت در اروپا شناخته میشود، ترونکا کار خودش را با نمایشهای عروسکی و سپس انیمیشن 2 بعدی آغاز کرد ولی علیرغم موفقیتهای اولیه‌اش، نمیتوانست با انیمیشن سنتی احساس راحتی کند و توانایی ابراز آزادانه خلاقیتش را نداشت به همین جهت در پاییز 1946 برای اولین بار شروع به امتحان انیمیشنهای عروسکی کرد و توانست با تولید آثاری با اقتباس از افسانه های پریان توجه بسیاری را از سوی تماشاگران جذب و لقب " والت دیزنی اروپا " را از آن خود کند

  گفته می‌شود سبکی که ترونکا برای استفاده از آرماتورهای عروسکهایش استفاده میکرد الهام بخش انیماتورهای زیادی پس از خودش شد، اما متاسفانه مستندات چندان زیادی از پروسه‌ی تولید آثارش در دسترس نیست.

از آثار او میتوان به«بلبل امپراتور» (1949)، «رویای شب نیمه تابستان» (1959) و «دست» (1965)اشاره کرد، او همچنین در سال 1968 به دلیل فعالیتهایش در زمینه ادبیات کودکان و نوجوانان موفق به کسب جایزه "هانس کریستین آندرسن" شد.

یرژی ترونکا یرژی ترونکا یرژی ترونکا

تصاویری از یرژی ترونکا درون فیلم رویای شب نیمه تابستان

گردآورنده: تیم آرتامن

منابع:

aplusc.tv librarypoint.org istanama.com wikipedia.org wikipedia.org stopmotionmagazine.com